Tijd
De woorden die ik koos voor de letter T blijken allemaal met tijd te maken te hebben. Tijd die al geweest is (terug naar het verleden), tijd die nog komen moet (toekomst) en vroeg genoeg (tijdig) om hulp vragen.
Terug
Veel mensen met dementie gaan terug in de tijd. Ze weten niet meer wat er vandaag gebeurd is, maar hebben vaak haarscherpe herinneringen aan hun leven van decennia geleden. Van hun trouwen, hun gezin, of nog eerder, van hun kindertijd, van hun ouderlijk huis. Ze zijn als het ware helemaal terug in hun vroegere leven, met de mensen en gebeurtenissen van toen. Vandaar dat je ook aangezien of aangesproken kunt worden als het zusje of de nicht of neef.
Vraag naar het verleden
Om nog een levendig gesprek met je dierbare met alzheimer te blijven voeren (zolang dat nog lukt) is het een goed idee om een vraag te stellen over een onderwerp in zijn/haar verleden. Vaak komt er dan opeens een heleboel terug in het hoofd en is het prettig om daar samen over te praten. Foto-albums kunnen daar een grote hulp bij zijn. En dan dus niet vragen ‘wie is dit?’, geen beroep doen op een geheugen dat er niet meer is, maar gewoon een foto laten zien en afwachten wat daarover loskomt.
Maar terug kan ook wat anders betekenen, nl. dat iemand bij jou terugkomt. Na het overlijden van mijn moeder in juni bijvoorbeeld, bekeek ik veel oude foto’s uit alle decennia van haar leven. Door al deze plaatjes uit haar leven en mijn jeugd werd ze weer gewoon mijn moeder. Zo werd mijn beeld van mama weer veel breder dan alleen de laatste jaren met alzheimer; ik had mijn moeder terug!
Tijdig hulp vragen
Soms vraag ik me wel eens af of er ook wel gebruik gemaakt van respijt-zorg? Dit is mogelijk als je bijvoorbeeld eens even op wilt laden, het kan voor één dag of een aantal dagen. De zorg voor jouw dierbare laat je dan even door een ander doen. Je kunt dit o.a. via de gemeente regelen (via het WMO-loket), of je kunt het helemaal zelf regelen, bv. via een landelijke stichting die vervangende mantelzorg biedt. Het heet Handen in Huis en hun website is www.handeninhuis.nl. Andere voorbeelden van clubs die dit bieden zijn bijvoorbeeld Human Capital Support (www.humancapitalsupport.nl) of Saar aan huis (www.saaraanhuis.nl).
Toekomst
De toekomst is voor ons allen ongewis, maar voor mensen met dementie nog ongewisser. Zij zelf hebben geen notie van de toekomst, zijn daar ook helemaal niet meer mee bezig. Zij leven in het ‘nu’ of in het verleden. Maar met de ongewisheid voor de toekomst doelde ik ook vooral op die voor hun mantelzorgers. Die weten nooit hoe snel het verloop van de ziekte zal gaan. Ik zat bijvoorbeeld dinsdags nog gewoon met mijn moeder in haar rolstoel buiten in de zon en donderdags werden we gebeld dat ze opeens zo ziek was dat we moesten komen en zaterdags overleed ze al… wat in het Twents dan heel mooi ‘uit de tijd gekomen’ heet.
Moraal van dit verhaal?
De tijd gaat snel, gebruik haar wel!
Met Mantelzorger der liefde-groet,
Ingrid Keestra
P.S. Klik op deze regel om de video te bekijken waarin ik deze blog voorlees.
Leave a Reply