Er gaat een wereld voor je open als je met een verpleeghuis te maken krijgt: voorheen wist ik bijvoorbeeld absoluut niet dat kleren gemerkt moeten worden met naametiketjes, omdat bewoners weleens per ongeluk elkaars kleding meenemen. Maar in de loop van de vijf jaar dat mijn moeder nu vanwege haar alzheimer in een verpleeghuis woont, ben ik erachter gekomen dat namen belangrijk zijn en blijven. Vandaar mijn advies: blijf degene met dementie gewoon aanspreken zoals je gewend was, en blijf ook de namen noemen van degenen die belangrijk waren in zijn/haar leven.
Het belang van namen noemen
Ook als er geen directe reactie komt, kan het nog wel doordringen. Bovendien helpt het mee om de waardigheid van de persoon in stand te houden. Ik was gewend om mijn moeder met ‘mama’ aan te spreken. Dat doe ik nog steeds, soms merk ik tegenwoordig dat ze eerder op ‘Annie’ reageert, dus dat gebruik ik nu ook wel. De verplegenden noemen haar ‘mevrouw Teela’ of ook ‘Annie’. Dat ervaar ik als heel prettig, omdat ze daarmee nog steeds iemand is, een eigen persoon met een eigen naam.
Dit gedicht van Neeltje Maria Min geeft mijn gevoel hierover precies weer:
mijn moeder is mijn naam vergeten,
mijn kind weet nog niet hoe ik heet,
hoe moet ik mij geborgen heten?
noem mij, bevestig mijn bestaan,
laat mijn naam zijn als een keten
noem mij, noem mij, spreek mij aan,
o noem mij, bij mijn diepste naam.
voor wie ik liefheb, wil ik heten.
Noaberschap
Waar ik mijzelf nu al 30 jaar geborgen voel en waar ik thuiskom is in Twente, waar ze het ‘noaberschap’ van oudsher hoog in het vaandel hebben staan. Dit van oorsprong agrarische begrip is een hele ruime en intensieve vorm van burenhulp, die onontbeerlijk was voor de bewoners van boerderijen en in dorpen die niet konden rekenen op goede openbare voorzieningen. Eigenlijk is het de voorloper van de mantelzorg zoals daar nu meestal over gesproken wordt. Misschien wel daarom vinden Tukkers dat begrip ‘mantelzorg’ wat overdreven. “Dat doe je toch gewoon voor elkaar?”. Ja, dat doe je uit vriendschap, uit liefde en dat is prachtig en dat gaat echt niet automatisch hoor. Niets spreekt vanzelf!
Nalatenschap
En wat gebeurt er nou eigenlijk ná al het mantelzorgen, na dat noaberschap, als je dierbare met dementie overlijdt? Als jouw geliefde familielid/partner er niet meer is zal iemand de wensen zoals die vastgelegd zijn, ook daadwerkelijk moeten uitvoeren. Ook zal er een aantal praktische zaken geregeld moeten worden. Dit doet de zogeheten executeur, deze persoon benoem je in je testament. Veel mensen vragen hiervoor een familielid of vriend. Ook een notaris of goed doel kan tot executeur benoemd worden. (Bron: Alzheimer Nederland die ook to executeur benoemd kan worden):
Wat doet een executeur?
• De executeur handelt namens de erfgenamen de nalatenschap af
• Verzorgt de uitvaart
• Zegt lidmaatschappen en abonnementen op
• Zegt bankrekeningen en verzekeringen op
• Zorgt voor beëindiging van de huurovereenkomst van het huurhuis of voor de verkoop van het koophuis
• Verzorgt de ontruiming van het huis
• Doet aangifte voor de erfbelasting
Een heleboel belangrijke begrippen en gebeurtenissen dit keer in deze letter van het Mantelzorger-Alfabet. Misschien niet de meest luchtige, maar stuk voor stuk wel uiterst belangrijke zaken.
Spreek er tijdig over met elkaar: hoe gaan wij dat doen, hoe verdelen we de dingen? Wie geeft de daadwerkelijke zorghulp, wie doet de de administratieve taken, wie houdt in de gaten dat er ook nog wel tijd is voor gezelligheid? Het is belangrijk om de gesprekken hierover in je familie- of vriendenkring al vroegtijdig te voeren. Be prepared!
Met Mantelzorger der liefde-groet,
Ingrid Keestra
Leave a Reply