Wakker
Toen we net wisten dat mijn moeder de ziekte van Alzheimer had, heb ik daar wel van wakker gelegen. Dat helpt niets, maar is soms nodig om dingen te verwerken. Als jij dat nou ook weleens hebt, dat je ’s nachts maar ligt te malen in je bed, probeer dan om er niet tegen te vechten. Wind je niet op, maar ga wat lezen of even eruit, een kopje thee drinken.
Als je gedachten steeds in een cirkeltje om hetzelfde draaien, schrijf dat onderwerp dan op en parkeer het tot de volgende dag. Hoe meer je van jezelf móet slapen, hoe minder het zal lukken. Het is nogal wat waar je mee moet ‘dealen’, dat mag zich best even opdringen in je hoofd. Mettertijd zul je hopelijk weer betere nachten hebben.
Waardering
Waardering en erkenning zijn basisbehoeften van ieder mens, dus ook van mantelzorgers die onbetaald, maar erg belangrijk werk doen. Vroeger bestond er een mantelzorgcompliment dat de overheid in de vorm van een geldbedrag aan mantelzorgers gaf. Tegenwoordig mogen gemeentes het budget hiervoor naar eigen inzicht inzetten. Dat resulteert in het aanbieden van ontspanningsmomenten als verwen-workshops of het bezoeken van een voorstelling etc. Als je wilt weten of jij recht hebt op mantelzorgvergoedingen, kijk dan op de website van de Stichting Mantelzorgelijk onder het kopje ‘Geld en vergoedingen’.
Het is ook zaak goed op te letten dat je elkáár als mantelzorger wel blijft zien en waarderen. Iedereen doet wat hij kan, naar eigen vermogen. Het gewoon uitspreken van die waardering tegen elkaar is broodnodig. (“Bedankt dat jij altijd de was voor papa doet”. Of: “Zeg je het als het je te zwaar wordt?”).
Woorden
Dat zijn belangrijke dingen om tegen elkaar te zeggen. Woorden zijn sowieso heel belangrijk in ons leven, in ons dagelijkse contact. Eigenlijk is onze hele samenleving heel verbaal gericht. We praten veel tegen en met elkaar, we horen woorden op de radio en tv, we lezen woorden in kranten, tijdschriften, boeken en je leest of hoort mijn woorden nu online. Een wereld zonder woorden is voor ons gezonde brein eigenlijk ondenkbaar!
Maar dementie laat de woorden langzaam verdwijnen. Eerst door ze te verhaspelen in de hersens van jouw dierbare, of ze moeilijk vindbaar te maken. Nog later worden ze echt onvindbaar… Als iemand door deze ziekte niet meer in staat is om woorden te geven aan wat hem of haar overkomt, is het gelukkig nog wel mogelijk om dingen uit te drukken met het gezicht, bijvoorbeeld door boos te kijken, of vragend, of door een brede lach en glimmertjes in de ogen!
Op een gegeven moment wist mijn moeder niet meer hoe te lezen noch te spreken. Werkelijk deelnemen aan een conversatie was haar toen allang niet meer gegeven. Noodgedwongen heb ik toen geleerd dat contact ook wel zonder woorden kan, door haar te volgen. In wat ze deed, hoe ze keek, reageerde op wat er gebeurde. Niet dwingend of sturend, maar puur volgend. Omdat ze de woorden niet meer vond, maar nog wel dingen voelde. En ik die soms mee kon voelen als ik haar met aandacht volgde.
‘Klein kijken’ is dat. Mijn moeder schreef ooit in mijn poëziealbum:
‘Het zijn de kleine dingen die het doen’
En zo ist het!
Met Mantelzorger der liefde-groet,
Ingrid Keestra
P.S. Klik op deze regel om de video te bekijken waarin ik deze blog voorlees.
Leave a Reply